بیماری کبد چرب غیر الکلی
بیماری کبد چرب غیرالکلی (NAFLD) یک اصطلاح کلی برای طیف وسیعی از بیماری های کبدی است که بر افرادی که الکل مصرف می کنند کم یا بدون الکل تاثیر می گذارد. همانطور که از نام آن پیداست، مشخصه اصلی NAFLD چربی بیش از حد ذخیره شده در سلول های کبدی است.
NAFLD به طور فزاینده ای در سراسر جهان، به ویژه در کشورهای غربی رایج است. در ایالات متحده، این شایع ترین شکل بیماری مزمن کبدی است که حدود یک چهارم جمعیت را تحت تاثیر قرار می دهد.
برخی از افراد مبتلا به NAFLD ممکن است به استئاتوهپاتیت غیر الکلی (NASH) مبتلا شوند، یک شکل تهاجمی از بیماری کبد چرب، که با التهاب کبد مشخص می شود و ممکن است به اسکار پیشرفته (سیروز) و نارسایی کبدی پیشرفت کند. این آسیب مشابه آسیب ناشی از مصرف زیاد الکل است.
بیماریهای کبد انواع متعددی داشته و هرکدام بهنوعی به این اندام حیاتی آسیب وارد میکنند. کبد چرب یکی از شایعترین بیماری های کبد است که به دلیل تجمع چربی در آن ایجاد میشود. کبد چرب که با نام استئاتوز کبدی نیز شناخته میشود، زمانی اتفاق میفتد که چربی در کبد تجمع پیدا کند.
وجود مقدار کمی چربی در این اندام طبیعی است. اما تجمع بیش از حد آن میتواند به یک مشکل اساسی تبدیل شود. اگر بیش از ۵ تا ۱۰ درصد از وزن کبد شما چربی است احتمالا به این بیماری مبتلا هستید. کبد دومین ارگان بزرگ بدن است. این عضو، به فرآوری مواد غذایی کمک میکند و مواد مضر خون را فیلتر میکند. گاهی این بیماری را بیماری خاموش کبدی مینامند، به این دلیل که میتواند بدون ایجاد علائم رخ دهد.
بطور کلی یماری کبد چرب یکی از بیماری های خاموش و بسیار شایع است که افراد زیادی به آن مبتلا میشوند. شاید شما هم به این بیماری ابتلا داشته باشید ولی در حال حاضر از ابتلا به آن آگاه نباشید؛ پس بهتر است علائم و نشانه های ابتلا به این بیماری خاموش را بشناسید و حداقل سالی دو بار با انجام دادن آزمایش خون؛ از سلامت خود اطمینان حاصل فرمایید.
شیوع این بیماری در بسیاری از نقاط جهان، به ویژه در کشورهای غربی، به طور فزایندهای در حال افزایش است و حدود ۲۵ درصد از مردم جهان را تحت تاثیر قرار میدهد. اما خبر خوب این است که این بیماری یک بیماری برگشتپذیر است و با تغییر سبک زندگی قابل درمان است.
برای انجام آزمایش تشخیص گرید کبد چرب بدون مراجعه حضوری، می توانید از نوبت دهی آنلاین آزمایشگاه لشگرک استفاده کنید.
علائم کبد چرب چیست؟
NAFLD معمولاً هیچ علامت و نشانه ای ایجاد نمی کند. هنگامی که انجام می شود، ممکن است شامل موارد زیر باشد:
خستگی
درد یا ناراحتی در سمت راست بالای شکم
علائم و نشانه های احتمالی NASH و اسکار پیشرفته (سیروز) عبارتند از:
تورم شکم (آسیت)
رگ های خونی بزرگ شده درست در زیر سطح پوست
طحال بزرگ شده
کف دست های قرمز
زردی پوست و چشم (یرقان)
چه زمانی باید برای کبد چرب به پزشک مراجعه کرد؟
اگر علائم و نشانه های مداومی دارید که باعث نگرانی شما می شود، با پزشک خود قرار ملاقات بگذارید.
انواع گریدهای بیماری کبد چرب را بشناسید
این بیماری دارای ۴ مرحله است که از گرید ۱ تا ۴ طبقهبندی میشوند و میتواند طی ۴ مرحله پیشرفت کند:
کبد چرب گرید ۱ (کبد چرب ساده): در کبد چرب گرید ۱ چربی اضافی در کبد تجمع پیدا میکند. اگر بیماری از گرید ۱ پیشرفت نکند، تقریبا بیضرر است.
کبد چرب گرید ۲ (استئو هپاتیت): کبد چرب گرید ۲ علاوه بر چربی اضافی، التهاب نیز در کبد وجود دارد.
کبد چرب گرید ۳ (فیبروز کبدی): التهاب در کبد باعث ایجاد زخم شده است. التهاب مداوم باعث ایجاد اسکار در کبد میشود. اما کبد هنوز میتواند عملکرد طبیعی داشته باشد.
کبد چرب گرید ۴ (سیروز کبدی): زخم کبد به طور گستردهای گسترش یافته است. سیروز یک بیماری بالقوه تهدیدکننده زندگی است که میتواند باعث نارسایی کبدی شود و معمولا غیرقابل برگشت است. به همین دلیل بسیار مهم است که از پیشرفت آن جلوگیری کنید.
هر مرحله از کبد چرب چه نشانه هایی دارد؟
گرید ۱ و ۲ بیماری معمولا هیچ علامتی نداشته و ممکن است شخص متوجه ابتلا به این بیماری نشود. گاهی ممکن است شخص دچار خستگی یا ضعف کند. زمانی که بیماری به مرحله فیبروز کبدی یا گرید ۳ میرسد، ممکن است علائمی مانند درد در سمت راست بالای شکم، خستگی مفرط، کاهش وزن و ضعف ایجاد شوند.
بیشتر علائم مربوط به سیروز کبدی بوده که شامل درد شکم، ازدستدادن اشتها، کاهش وزن، خستگی، حالت تهوع، خارش پوست، زردی، کبودی و خونریزی آسان، ادرار تیره، تجمع مایع در شکم و تورم پاها میشود.
از آنجایی که کاربران سؤالات زیادی در مورد علائم و نشانه های کبد چرب داشتند، تصمیم گرفتیم در این بخش در قالب چند سؤال و جواب به این پرسشها پاسخ دهیم.
رنگ چشم زرد چه زمانی نشانه کبد چرب است؟
زمانی که بیماری به مرحله سیروز کبدی یا گرید ۴ میرسد، ممکن است رنگ پوست یا سفیدی چشم به سمت زردی برود. در اثر تجزیه گلبولهای قرمز در کبد بیلیروبین ایجاد میشود. بیلیروبین رنگدانه زردرنگ بوده و افزایش آن در بدن باعث زردی میشود. اختلال در عملکرد کبد باعث افزایش این ماده در بدن شده و پوست زرد میشود.
ورم پا نشانه کبد چرب است؟
در مرحله سیروز کبدی ممکن است تورم در پاها و دستها ایجاد شود. در گرید ۱ تا ۳ معمولا چنین عارضهای دیده نمیشود. معمولا این عارضه با تجمع مایع در شکم، حالت تهوع و کاهش وزن همراه است.
کف دست قرمزرنگ نشانه کبد چرب است؟
این بیماری در مراحل اولیه علامت خاصی ندارد و ممکن است بسیاری از افراد متوجه آن نشوند. اما در مراحل پیشرفته زمانی که به سیروز کبدی تبدیل شده است، ممکن است شخص لکهای قرمزی را روی کف دست مشاهده کند.
جوش صورت نشانه کبد چرب است؟
نشانه های کبد چرب و جوش صورت چندان مرتبط نیستند و این بیماری به طور مستقیم در ایجاد جوش صورت تاثیری ندارد و تنها نشانهای که ممکن است در چهره ایجاد کند، زردی پوست است. اما این نکته را باید در نظر داشته باشید که خوردن غذاهای چرب مانند فستفود یا مصرف زیاد الکل میتوانند باعث جوش زدن شوند. پس اگر صورت شما مدام جوش میزند، احتمال دارد، علت آن رژیم غذایی ناسالم باشد. این رژیم غذایی ناسالم روی کبد هم تاثیرات منفی دارد.
ورم بدن نشانه کبد چرب است؟
این بیماری در مراحل پیشرفته یعنی در گرید ۴ یا سیروز کبدی منجر به عوارض زیادی میشود. یکی از این علائم تجمع آب در شکم و تورم این ناحیه است. همچنین ممکن است پاها نیز دچار تورم شوند.
خارش پوست نشانه کبد چرب است؟
عوامل و بیماریهای متعددی باعث خارش پوست میشوند. گاهی ممکن است افرادی که بیماری کبد چرب دارند، این عارضه را تجربه کنند. خارش پوست بهویژه در مرحله سیروز کبدی ایجاد میشود. معمولا گرید ۱ و ۲ چنین علامتی ندارند.
درد شکم چه زمانی نشانه کبد چرب است؟
اگر درد شکم در قسمت سمت راست و بالای شکم باشد، ممکن است از علائم این بیماری باشد. البته این علامت بیشتر در مراحل آخر بیماری از جمله سیروز کبدی دیده میشود.
علائم کبد چرب در زنان چیست؟
احتمال ابتلا به این بیماری در زنان یائسه یا زنان مبتلا به سندروم تخمدان پلیکیستیک بیشتر است. علائم در خانمها شامل علائم کلی است که در این مطلب ذکر کردیم. اگر در ناحیه شکم دردی احساس میکنید، پوست شما مایل به زرد شده است، پاها و شکم متورم شده است یا اشتهای خود را از دست دادهاید، باید به پزشک مراجعه کنید.
علائم کبد چرب در مردان چیست؟
بسیاری از علائمی که ذکر کردیم، در مرد و زن امکان دارد، ایجاد شود. اما یکی از مواردی که در مردان مبتلا به جگر چرب دیده میشود، بزرگشدن سینهها بیش از حد معمول است. این عارضه بیشتر در مرحلهای که بیماری تبدیل به سیروز کبدی شده است، دیده میشود.
علائم کبد چرب در صورت چیست؟
علائم کبد چرب در چهره دیرتر خود را نشان میدهند. این بیماری در مراحل اولیه علائم و نشانهای روی صورت ایجاد نمیکند. اما در مراحل پیشرفته باعث زرد شدن پوست و سفیدی چشم میشود. اگر احساس میکنید، صورت شما نسبت به قبل زرد شده است، باید آزمایشهای لازم را برای تشخیص بیماری انجام دهید.
علل کبد چرب چیست؟
کارشناسان دقیقا نمی دانند چرا برخی افراد چربی در کبد تجمع می کنند در حالی که برخی دیگر این کار را نمی کنند. به طور مشابه، درک محدودی در مورد اینکه چرا برخی از کبدهای چرب دچار التهاب می شوند که به سیروز تبدیل می شود، وجود دارد.
NAFLD و NASH هر دو به موارد زیر مرتبط هستند:
اضافه وزن یا چاقی
مقاومت به انسولین، که در آن سلول های شما قند را در پاسخ به هورمون انسولین نمی گیرند
قند خون بالا (هیپرگلیسمی) که نشان دهنده پیش دیابت یا دیابت نوع ۲ است
سطوح بالای چربی، به ویژه تری گلیسیرید، در خون
به نظر می رسد این مشکلات سلامتی ترکیبی باعث افزایش رسوب چربی در کبد می شود. برای برخی افراد، این چربی اضافی به عنوان یک سم برای سلول های کبد عمل می کند و باعث التهاب کبد و NASH می شود که ممکن است منجر به تجمع بافت اسکار در کبد شود.
عوامل خطر کبد چرب چیست؟
طیف گسترده ای از بیماری ها و شرایط می توانند خطر ابتلا به NAFLD را افزایش دهند، از جمله:
کلسترول بالا
سطوح بالای تری گلیسیرید در خون
سندرم متابولیک
چاقی، به ویژه زمانی که چربی در شکم متمرکز شده است
سندرم تخمدان پلی کیستیک
آپنه خواب
دیابت نوع ۲
تیروئید کم کار (کم کاری تیروئید)
کم کاری غده هیپوفیز (هیپوفیز)
NASH در این گروه ها بیشتر است:
افراد مسن تر
افراد مبتلا به دیابت
افرادی که چربی بدنشان در شکم متمرکز است
تشخیص NAFLD از NASH بدون آزمایش بیشتر دشوار است.
عوارض کبد چرب چیست؟
عارضه اصلی NAFLD و NASH سیروز است که در مراحل پایانی اسکار در کبد ایجاد می شود. سیروز در پاسخ به آسیب کبدی مانند التهاب در NASH رخ می دهد. همانطور که کبد تلاش می کند تا التهاب را متوقف کند، مناطقی از اسکار (فیبروز) ایجاد می کند. با ادامه التهاب، فیبروز گسترش می یابد و بافت کبد را بیشتر و بیشتر می گیرد.
اگر این روند متوقف نشود، سیروز می تواند منجر به موارد زیر شود:
تجمع مایع در شکم (آسیت)
تورم وریدهای مری (واریس مری) که میتواند پاره شود و خونریزی کند.
گیجی، خواب آلودگی و تکلم (آنسفالوپاتی کبدی)
سرطان کبد
نارسایی کبد در مرحله پایانی، به این معنی که کبد از کار افتاده است
بین ۵ تا ۱۲ درصد از افراد مبتلا به NASH به سیروز پیشرفت می کنند.
چگونه از کبد چرب جلوگیری کنیم؟
برای کاهش خطر ابتلا به NAFLD:
یک رژیم غذایی سالم انتخاب کنید. یک رژیم غذایی گیاهی سالم را انتخاب کنید که سرشار از میوه ها، سبزیجات، غلات کامل و چربی های سالم باشد.
وزن سالم را حفظ کنید. اگر اضافه وزن یا چاق هستید، کالری دریافتی روزانه خود را کاهش دهید و بیشتر ورزش کنید. اگر وزن مناسبی دارید، با انتخاب یک رژیم غذایی سالم و ورزش برای حفظ آن تلاش کنید.
ورزش. بیشتر روزهای هفته ورزش کنید. اگر به طور منظم ورزش نکرده اید، ابتدا از پزشک خود تأییدیه بگیرید.
چگونه کبد چرب را تشخیص دهیم؟
از آنجایی که NAFLD در بیشتر موارد هیچ علامتی ایجاد نمی کند، اغلب زمانی که آزمایشات انجام شده به دلایل دیگر به مشکل کبدی اشاره می کند، به پزشک مراجعه می کند. اگر کبد شما در سونوگرافی غیرعادی به نظر برسد یا آزمایش آنزیم کبدی غیرطبیعی داشته باشید، ممکن است این اتفاق بیفتد.
آزمایشات انجام شده برای تشخیص دقیق و تعیین شدت بیماری عبارتند از:
آزمایشات خون
شمارش کامل خون
آنزیم های کبدی و تست های عملکرد کبدی
آزمایشات هپاتیت ویروسی مزمن (هپاتیت A، هپاتیت C و غیره)
تست غربالگری بیماری سلیاک
قند خون ناشتا
هموگلوبین A1C که نشان می دهد قند خون شما چقدر پایدار است
پروفایل لیپیدی که چربی های خون مانند کلسترول و تری گلیسیرید را اندازه گیری می کند
مراحل تصویربرداری
روش های تصویربرداری مورد استفاده برای تشخیص NAFLD عبارتند از:
سونوگرافی شکم، که اغلب آزمایش اولیه در هنگام مشکوک شدن به بیماری کبد است.
اسکن توموگرافی کامپیوتری (CT) یا تصویربرداری رزونانس مغناطیسی (MRI) شکم. این تکنیک ها فاقد توانایی تشخیص NASH از NAFLD هستند، اما همچنان ممکن است مورد استفاده قرار گیرند.
الاستوگرافی گذرا، شکل پیشرفته سونوگرافی که سفتی کبد شما را اندازه گیری می کند. سفتی کبد نشان دهنده فیبروز یا اسکار است.
الاستوگرافی رزونانس مغناطیسی، با ترکیب تصویربرداری MRI با امواج صوتی برای ایجاد یک نقشه بصری (الاستوگرام) که سفتی بافتهای بدن را نشان میدهد، کار میکند.
بررسی بافت کبد
اگر سایر آزمایشها بینتیجه باشند، پزشک ممکن است روشی را برای برداشتن نمونهای از بافت از کبد (بیوپسی کبد) توصیه کند. نمونه بافت در آزمایشگاه مورد بررسی قرار می گیرد تا نشانه های التهاب و جای زخم بررسی شود.
بیوپسی کبد می تواند ناراحت کننده باشد، و خطرات کوچکی دارد که پزشک شما با جزئیات آن را بررسی خواهد کرد. این روش با وارد کردن سوزن از دیواره شکم و وارد کبد انجام می شود.
چگونه کبد چرب را درمان کنیم؟
اولین خط درمان معمولاً کاهش وزن از طریق ترکیبی از رژیم غذایی سالم و ورزش است. کاهش وزن به شرایطی میپردازد که به NAFLD کمک میکنند. در حالت ایدهآل، کاهش ۱۰ درصد وزن بدن مطلوب است، اما اگر حتی ۳ تا ۵ درصد از وزن اولیه خود را از دست بدهید، بهبود عوامل خطر میتواند آشکار شود. جراحی کاهش وزن نیز گزینه ای برای کسانی است که نیاز به کاهش وزن زیادی دارند.
برای کسانی که سیروز ناشی از NASH دارند، پیوند کبد ممکن است یک گزینه باشد.
درمان های بالقوه آینده کبد چرب
هیچ درمان دارویی توسط سازمان غذا و دارو برای بیماری کبد چرب غیرالکلی تایید نشده است، اما چند دارو با نتایج امیدوارکننده در حال مطالعه هستند.
شیوه زندگی و درمان های خانگی کبد چرب
با کمک پزشک می توانید اقداماتی را برای کنترل بیماری کبد چرب غیرالکلی خود انجام دهید.
کاهش وزن. اگر اضافه وزن دارید یا چاق هستید، برای کاهش وزن، تعداد کالری مصرفی خود را کاهش دهید و فعالیت بدنی خود را افزایش دهید. کاهش کالری کلید کاهش وزن و مدیریت این بیماری است. اگر در گذشته برای کاهش وزن تلاش کرده اید و موفق نشده اید، از پزشک خود کمک بخواهید.
یک رژیم غذایی سالم انتخاب کنید. رژیم غذایی سالمی داشته باشید که سرشار از میوه ها، سبزیجات و غلات کامل باشد و تمام کالری هایی که دریافت می کنید را پیگیری کنید.
ورزش کنید و تحرک بیشتری داشته باشید. در بیشتر روزهای هفته حداقل ۳۰ دقیقه ورزش کنید. اگر در تلاش برای کاهش وزن هستید، ممکن است متوجه شوید که ورزش بیشتر مفید است. اما اگر قبلاً به طور منظم ورزش نمی کنید، ابتدا با پزشک خود موافقت کنید و به آرامی شروع کنید.
دیابت خود را کنترل کنید. دستورالعمل های پزشک را دنبال کنید تا دیابت خود را کنترل کنید. داروهای خود را طبق دستور مصرف کنید و قند خون خود را به دقت کنترل کنید.
کلسترول خود را کاهش دهید. یک رژیم غذایی گیاهی سالم، ورزش و داروها می تواند به حفظ کلسترول و تری گلیسیرید شما در سطوح سالم کمک کند.
از کبد خود محافظت کنید. از چیزهایی که باعث ایجاد استرس اضافی بر کبد شما می شود اجتناب کنید. به عنوان مثال، الکل ننوشید. دستورالعمل های مربوط به همه داروها و داروهای در آخر قبل از استفاده از هر گونه داروهای گیاهی با پزشک خود مشورت کنید، زیرا همه محصولات گیاهی بی خطر نیستند.
مهمترین اقدام برای درمان این بیماری رعایت رژیم غذایی است. سعی کنید از تمام گروههای غذایی شامل میوهها، سبزیجات، غلات کامل، پروتئین بدون چربی، لبنیات کمچرب، چربی و روغن سالم در رژیم غذایی خود استفاده کنید. مصرف غذاهای پرکالری را محدود کنید و غذاهای غنی از فیبر را جایگزین آنها کنید. انواع میوه، سبزیجات و حبوبات جز غذاهای پر فیبر هستند.
کاهش وزن، تغذیه سالم، ورزش و عدم مصرف الکل در کنار مصرف دارو برای کنترل بیماریهای زمینهای مانند چربی خون یا دیابت بهترین راه برای درمان کبد چرب است.
طب جایگزین کبد چرب
هیچ درمان دارویی جایگزینی برای درمان بیماری کبد چرب غیر الکلی ثابت نشده است. اما محققان در حال مطالعه هستند که آیا برخی از ترکیبات طبیعی می توانند مفید باشند، مانند:
ویتامین E. در تئوری، ویتامین E و سایر ویتامینها به نام آنتیاکسیدانها میتوانند با کاهش یا خنثی کردن آسیب ناشی از التهاب، به محافظت از کبد کمک کنند. اما تحقیقات بیشتری لازم است.
برخی شواهد نشان میدهند که مکملهای ویتامین E ممکن است برای افراد مبتلا به آسیب کبدی ناشی از بیماری کبد چرب غیرالکلی مفید باشد. اما ویتامین E با افزایش خطر مرگ و در مردان افزایش خطر سرطان پروستات مرتبط است.
قهوه. در مطالعاتی که بر روی افراد مبتلا به بیماری کبد چرب غیرالکلی انجام شد، افرادی که گزارش کردند دو یا چند فنجان قهوه در روز مینوشیدند، نسبت به افرادی که قهوه کم یا بدون قهوه مینوشیدند، آسیب کبدی کمتری داشتند. هنوز مشخص نیست که قهوه چگونه میتواند بر آسیب کبد تأثیر بگذارد، اما یافتهها نشان میدهد که ممکن است حاوی ترکیبات خاصی باشد که ممکن است در مبارزه با التهاب نقش داشته باشد.
اگر قبلاً قهوه مینوشیدید، این نتایج ممکن است باعث شود احساس بهتری نسبت به فنجان قهوه صبحتان داشته باشید. اما اگر قبلاً قهوه ننوشیده اید، احتمالاً این دلیل خوبی برای شروع نیست. در مورد فواید بالقوه قهوه با پزشک خود صحبت کنید.
صبحانه مناسب برای کبد چرب
برخی از مواردی که میتوانند بهترین همراه و همنشین شما در هنگام صبحانه باشند شامل موارد زیر هستند؛
سالاد میوه
یک سالاد مقوی ترکیبی از یک موز با سایر میوهها میتواند شما را در طول روز پر انرژی نگه دارد و همزمان برای کبد چرب هم مفید باشد .
غلات
یکی از بهترین رژیمهای غذایی برای کبد چرب میتواند مصرف غلات در صبحانه باشد .
دسر ماست و توت
اگر دوست دارید یک صبحانه خوشمزه و سالم برای کبد چرب خود امتحان کنید، دسر ماست و توت میتواند بهترین گزینه باشد .
نان و پنیر
پنیر یکی از اصلیترین گزینههای صبحانه برای ما ایرانی هاست، انتخاب یک پنیر محلی با نان سبوسدار گزینه مناسب برای کبد چرب شماست.
سرکه سیب برای کبد چرب
سرکه سیب کمک میکند چربی انباشتهشده در داخل و اطراف کبد هضم شود و به فرایند کاهش وزن کمک میکند .البته تاکید میکنیم که در مصرف هیچ یک از این داروهای گیاهی و خوراکیهای طبیعی نباید زیادهروی کنید. زیرا میتواند باعث بدتر شدن شرایط کبد شود و به اصلا از سوی دیگر بام بیفتید.
یکی از راههای درمانی که بسیاری از افراد به خصوص افرادی که در خاورمیانه زندگی میکنند، مورد استفاده قرار میدهند، طب سنتی و بومی یک منطقه است. در ایران طب سنتی یک شکل سازماندهیشدهتری دارد که روشهای درمانی را برای درمان کبد چرب ارائه میدهد. نمیتوان از این روشها برای درمان قطعی کبد چرب کمک گرفت. اما جالب است بدانید که میتواند این روشها را در کنار روشهای درمانی و پزشکی برای بهبود کبد چرب مورد استفاده قرار داد. در ادامه به برخی از داروهای گیاهی که برای درمان کبد چرب مورد استفاده قرار میگیرند، اشاره کردهایم. با ما همراه باشید.
داروی گیاهی برای کبد چرب
برخی از داروهای گیاهی که برای درمان کبد چرب مورد استفاده قرار میگیرند شامل موارد زیر هستند؛
زردچوبه
بهتر است که این داروی گیاهی به صورت کپسول بعد از غذا یا با عسل مخلوط و به صورت روزانه مصرف شود. تاثیرات معجزهآسای آن را مشاهده خواهید کرد.
خاکشیر
مصرف شربت خاکشیر برای درمان کبد چرب و پاکسازی آن بسیار مفید است. خاکشیر عطش بدن را نیز برطرف میکند و میتواند یک مادهی فوقالعاده برای تابستان باشد.
لیموترش
میتوانید روز خود را با لیموترش شروع کنید و برای کبد چرب خود یک هدیهی فوقالعاده آماده کنید.
چای سبز
مصرف چای سبز هم باعث پیشگیری کبد چرب و هم راهی درمانی برای این بیماری است. این داروی گیاهی از تجمع چربی در اطراف کبد جلوگیری میکند. بنابراین چای سبز را برای آرامش خیال و همچنین درمان کبد چرب بنوشید.
چه بیماری هایی موجب ایجاد کبد چرب می شود؟
علت دقیق ابتلای افراد به این بیماری مشخص نیست. اما برخی از بیماریها ممکن است خطر ابتلا به آن را افزایش دهند. اگر دچار یکی از بیماریهای زیر هستید، باید آزمایشهای مربوط به کبد را انجام دهید.
۱. دیابت نوع ۲
۲. مقاومت به انسولین
۳. چربی خون بالا
۴. انواع عفونت مانند هپاتیت C.
چربی خون باعث ایجاد کبد چرب می شود؟
بالارفتن چربی خون میتواند یکی از دلایل ابتلا به این بیماری باشد. بهویژه در افرادی که تری گلیسیرید خون آنها بالا است، احتمال ابتلا به این بیماری بالاتر میرود. کلسترول بالا نیز عامل خطری برای کبد چرب محسوب میشود. اگر دچار چربی خون هستید، حتما در مدیریت بیماری خود دقت لازم را داشته باشید و به طور مرتب آزمایش چربی خون انجام دهید. همچنین درصورتیکه سابقه خانوادگی چربی خون دارید، باید برای بررسیهای دقیق آزمایش انجام دهید.
چاقی باعث کبد چرب می شود؟
یکی از عوامل خطر که میتواند احتمال ابتلا به این بیماری را افزایش دهد، چاقی و اضافهوزن است. بهویژه افرادی که چربی در ناحیه شکم آنها زیاد است، بیشتر در خطر ابتلا به کبد چرب قرار دارند.
کبد چرب موجب نارسایی کبدی می شود؟
معمولا افرادی که به این بیماری مبتلا میشوند، عوارض جدی ندارند و با تغییراتی در سبک زندگی بدون مشکل زندگی میکنند. اما زمانی که بیماری به گرید ۴ میرسد و شخص دچار سیروز کبدی میشود، اسکارهای پیشرفتهای در کبد ایجاد میشود. این اسکارها در عملکرد کبد اختلال ایجاد کرده و باعث نارسایی کبد میشوند.
کبد چرب همان فیبروز کبدی است؟
فیبروز کبدی، گرید ۳ این بیماری است. در این مرحله بافت اسکار اطراف کبد و رگهای خونی مجاور آن ایجاد شده است. اما هنوز کبد میتواند عملکرد عادی خود را داشته باشد.
کبد چرب همان سیروز کبدی است؟
سیروز کبدی آخرین مرحله و نوع پیشرفته این بیماری است. در مرحله سیروز کبدی آسیب شدیدی به کبد وارد شده و بافت اسکار تمامی قسمتهای کبد را در برمیگیرد. در نتیجه عملکرد کبد کاهش پیدا کرده یا به طور کامل مسدود میشود. سیروز در نهایت میتواند منجر به نارسایی کبد و سرطان کبد شود.
التهاب کبد و تفاوت آن با کبد چرب چیست؟
التهاب کبد همان بیماری هپاتیت است که به دلیل عفونت ویروسی یا آسیب کبدی ایجاد میشود. گاهی ممکن است التهاب کبد، مشکل جدی ایجاد نکند و گاهی بهصورت مزمن است. التهاب مزمن ممکن است منجر به زخم کبد یا سیروز کبدی شود. در نهایت عملکرد کبد دچار مشکل شده و احتمال سرطان کبد وجود دارد.
افرادی که هپاتیت دارند؛ کبد چرب هم دارند؟
عامل ایجاد هپاتیت ویروس بوده و از طریق تماس خون به خون انتقال پیدا میکند. هپاتیت عوارض جدی در پی داشته و به کبد آسیب میزند. در صورت عدم درمان اسکارهایی در کبد ایجاد کرده و شخص دچار سیروز کبدی میشود. سیروز کبدی گرید ۴ این بیماری است و میتواند باعث نارسایی کبد شود.
آزمایش های عملکرد کبد با امکان نوبت دهی آنلاین آزمایشگاه
تستهای عملکرد کبد، آزمایشهای خونی هستند که برای کمک به تشخیص و نظارت بر بیماری یا آسیب کبدی استفاده میشوند. این آزمایش ها با امکان نوبت دهی آنلاین در آزمایشگاه، سطح آنزیم ها و پروتئین های خاصی را در خون شما اندازه گیری می کنند.
برخی از این آزمایشها (با امکان نوبت دهی آنلاین در آزمایشگاه) میزان عملکرد طبیعی کبد در تولید پروتئین و پاکسازی بیلی روبین، یک محصول زائد خون را اندازهگیری میکنند. سایر تست های عملکرد کبد آنزیم هایی را که سلول های کبد در پاسخ به آسیب یا بیماری آزاد می کنند، اندازه گیری می کند.
نتایج غیر طبیعی تست عملکرد کبد همیشه نشان دهنده بیماری کبدی نیست. پزشک نتایج شما و معنای آنها را توضیح خواهد داد.
از تست های عملکرد کبد (با امکان نوبت دهی آنلاین در آزمایشگاه) می توان برای موارد زیر استفاده کرد:
غربالگری عفونت های کبدی مانند هپاتیت
نظارت بر پیشرفت یک بیماری، مانند هپاتیت ویروسی یا الکلی، و تعیین میزان کارآمدی یک درمان
اندازه گیری شدت یک بیماری، به ویژه زخم کبد (سیروز)
عوارض جانبی احتمالی داروها را کنترل کنید
تست های عملکرد کبد، سطح آنزیم ها و پروتئین های خاصی را در خون شما بررسی می کند. سطوح بالاتر یا پایین تر از حد طبیعی می تواند نشان دهنده مشکلات کبدی باشد. برخی از آزمایشات رایج عملکرد کبد عبارتند از:
آلانین ترانس آمیناز (ALT). ALT آنزیمی است که در کبد یافت می شود و به تبدیل پروتئین ها به انرژی برای سلول های کبد کمک می کند. هنگامی که کبد آسیب می بیند، ALT در جریان خون آزاد می شود و سطح آن افزایش می یابد.
آسپارتات ترانس آمیناز (AST). AST آنزیمی است که به متابولیسم اسیدهای آمینه کمک می کند. مانند ALT، AST به طور معمول در خون در سطوح پایین وجود دارد. افزایش سطح AST ممکن است نشان دهنده آسیب کبدی، بیماری یا آسیب عضلانی باشد.
آلکالین فسفاتاز (ALP). ALP آنزیمی است که در کبد و استخوان یافت می شود و برای تجزیه پروتئین ها مهم است. سطوح بالاتر از حد نرمال ALP ممکن است نشان دهنده آسیب یا بیماری کبدی مانند مسدود شدن مجرای صفراوی یا برخی بیماری های استخوانی باشد.
آلبومین. پروتئین کل آلبومین یکی از چندین پروتئین ساخته شده در کبد است. بدن شما برای مبارزه با عفونت ها و انجام وظایف دیگر به این پروتئین ها نیاز دارد. سطوح پایین تر از حد نرمال آلبومین و پروتئین کل ممکن است نشان دهنده آسیب یا بیماری کبدی باشد.
بیلی روبین. بیلی روبین ماده ای است که در طی تجزیه طبیعی گلبول های قرمز تولید می شود. بیلی روبین از کبد عبور می کند و از طریق مدفوع دفع می شود. افزایش سطح بیلی روبین (یرقان) ممکن است نشان دهنده آسیب یا بیماری کبدی یا انواع خاصی از کم خونی باشد.
گاما گلوتامیل ترانسفراز (GGT). GGT آنزیمی در خون است. سطوح بالاتر از حد طبیعی ممکن است نشان دهنده آسیب کبد یا مجرای صفراوی باشد.
L-لاکتات دهیدروژناز (LD). LD آنزیمی است که در کبد یافت می شود. سطوح بالا ممکن است نشان دهنده آسیب کبدی باشد اما در بسیاری از اختلالات دیگر می تواند افزایش یابد.
زمان پروترومبین (PT). PT زمانی است که خون شما طول می کشد تا لخته شود. افزایش PT ممکن است نشان دهنده آسیب کبدی باشد، اما اگر از داروهای رقیق کننده خون خاصی مانند وارفارین استفاده می کنید، می تواند افزایش یابد.
خطرات آزمایش های عملکرد کبد چیست؟
نمونه خون برای آزمایش عملکرد کبد معمولاً از ورید بازوی شما گرفته می شود. خطر اصلی مرتبط با آزمایش خون، درد یا کبودی در محل خونگیری است. اکثر مردم نسبت به خونگیری واکنش جدی نشان نمی دهند.
برخی غذاها و داروها می توانند بر نتایج آزمایشات عملکرد کبد شما تأثیر بگذارند. احتمالاً پزشک از شما می خواهد که قبل از خون گیری از خوردن غذا و مصرف برخی داروها خودداری کنید.
در طول آزمایش، آنچه می توانید انتظار داشته باشید :
نمونه خون برای آزمایشهای عملکرد کبد معمولاً از طریق یک سوزن کوچک که در ورید خم بازوی شما وارد میشود، گرفته میشود. سوزن به یک لوله کوچک وصل شده است تا خون شما را جمع کند. ممکن است با وارد کردن سوزن در بازوی خود درد سریعی احساس کنید و پس از برداشتن سوزن کمی ناراحتی کوتاه مدت در محل احساس کنید.
بعد از آزمایش
خون شما برای تجزیه و تحلیل به آزمایشگاه ارسال می شود. اگر تجزیه و تحلیل آزمایشگاهی در محل انجام شود، می توانید نتایج آزمایش خود را ظرف چند ساعت دریافت کنید. اگر پزشک خون شما را به یک آزمایشگاه خارج از محل بفرستد، ممکن است طی چند روز نتایج را دریافت کنید.
نتایج آزمایش های عملکرد کبد
نتایج آزمایش خون طبیعی برای آزمایش های معمول عملکرد کبد عبارتند از:
ALT. 7 تا ۵۵ واحد در لیتر (U/L)
AST. 8 تا ۴۸ U/L
ALP. 40 تا ۱۲۹ U/L
آلبومین. ۳٫۵ تا ۵٫۰ گرم در دسی لیتر (g/dL)
پروتئین کل ۶٫۳ تا ۷٫۹ گرم در دسی لیتر
بیلی روبین. ۰٫۱ تا ۱٫۲ میلی گرم در دسی لیتر (mg/dL)
GGT. 8 تا ۶۱ U/L
LD 122 تا ۲۲۲ U/L
PT. 9.4 تا ۱۲٫۵ ثانیه
این نتایج برای مردان بالغ معمولی است. نتایج طبیعی از آزمایشگاهی به آزمایشگاه دیگر متفاوت است و ممکن است برای زنان و کودکان کمی متفاوت باشد.
پزشک شما از این نتایج برای کمک به تشخیص بیماری یا تعیین درمان مورد نیاز شما استفاده خواهد کرد. اگر قبلاً بیماری کبدی دارید، آزمایشهای عملکرد کبد میتواند به تعیین چگونگی پیشرفت بیماری و پاسخ به درمان کمک کند.